Historia

Pierwsze informacje o zinstytuowanym lektoracie pochodzą z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Już w 251 roku papież Korneliusz wymienia[1] istniejące w Kościele Rzymskim grupy duchownych, wśród których są także lektorzy. Istnienie tego urzędu w starożytności potwierdzają Tertulian i św. Cyprian[2].

W pierwszych wiekach lektorat był stopniem wejściowym do stanu duchownego, od piątego stulecia wprowadzenie do duchowieństwa następowało z przyjęciem tonsury[3]. Początkowo lektorzy zdobywali stosowną wiedzę oraz umiejętności przez praktykę, ale już w 527 roku hiszpański synod w Toledo polecił, żeby lektorów uczyć i wychowywać w domu biskupa[4]. Z czasem zadanie kształcenia młodych duchownych przeszło na proboszczów, co dało początek szkołom parafialnym.

 

Lektorzy

Na kartach Starego Testamentu opisane są liczne zgromadzenia Narodu Wybranego, podczas których odczytywano wiernym Słowo Boga. Na Słowie Bożym, koncentrowała się uwaga umysłu i serca każdego Izraelity. Odczytywanie tekstu Tory czy Proroków było najbardziej zaszczytną funkcją w synagodze dla osób nie będących rabinami.

Chrześcijanie przyjęli zwyczaj czytania Pisma św. z synagogi i na swoich zgromadzeniach czytali fragmenty, tak ze Starego jak i z Nowego Testamentu. Ze względu na szacunek do Słowa Boga mógł tego dokonywać tylko 'powołany' do tej służby lub specjalnie zaproszony przez przewodniczącego wspólnoty. Św. Justyn w swojej Apologii pisał: 'W dniu zaś zwanym Dniem Słońca (Niedziela) odbywa się zebranie w jednym miejscu wszystkich razem i z miast i ze wsi. Wtedy czyta się Pamiętniki Apostolskie albo Pisma prorockie. Potem, gdy lektor skończy, przełożony daje żywym słowem upomnienie i zachętę do naśladowania tych nauk znakomitych'. Z tego tekstu wynika, że lektura Pisma św. którą wykonywał lektor poprzedzała sprawowanie Eucharystii.

Od III wieku lektor należał do stanu duchownego. Sprawowali te funkcję wyłącznie mężczyźni, w wyjątkowych sytuacjach chłopcy. Od IV wieku funkcję lektora pełnili chłopcy w wieku od 14 do 18 lat. Od V wieku żądano opinii od wspólnoty o kandydatach na lektorów. W VI wieku powstawały specjalne szkoły dla lektorów (schola lectorum), których celem była formacja lektorów. Szkoły te wykształciły wielu myślicieli i późniejszych założycieli zakonów. Od początku X wieku lektorat zaczął tracić swoje dotychczasowe znaczenie - stał się jednym z niższych świeceń, czyli stopniem na drodze do otrzymania sakramentu kapłaństwa. Po Soborze Watykańskim II przywrócono funkcję lektora - zgodnie ze starą chrześcijańską tradycją. Mogą ją dziś pełnić tak jak w pierwszych wiekach chrześcijańskich, ludzie świeccy - mężczyźni i kobiety, chłopcy i dziewczęta. Przysługuje im przywilej czytania wszystkich lekcji z Pisma św. z wyjątkiem Ewangelii, nie tylko w czasie Mszy św., ale również podczas innych czynności liturgicznych.

 

Posługa lektora w Kościele i w  Parafii

Lektor jest ustanowiony do wykonywania czytań Pisma św. z wyjątkiem Ewangelii. Może on podawać intencje modlitwy powszechnej, a gdy nie ma psałterzysty, może też wykonać psalm między czytaniami (OWMR 66). Lektor ma własną funkcję w czasie sprawowania Eucharystii i powinien ją spełniać osobiście, choćby w zgromadzeniu liturgicznym byli obecni duchowni. Do funkcji lektora można wybierać nie tylko tych, którzy posiadają odpowiednie możliwości głosowe i dykcyjne, odwagę i swobodę występowania przed większym zgromadzeniem, ale przede wszystkim kandydata, który:

  • prowadzi właściwy styl chrześcijańskiego życia,
  • prowadzi pobożne i gorliwe życie modlitewne i sakramentalne,
  • jest zaangażowany w sprawy Kościoła i parafii,
  • współpracuje w dziele apostolstwa wśród wiernych świeckich,
  • spełnia dobrze obowiązki szkolne,
  • poświęca czas lekturze Pisma św.

Przygotowanie do posługi lektora powinno iść dwoma drogami. Powinno być przygotowaniem duchowym i przygotowaniem 'technicznym'. Duchowe przygotowanie zakłada konkretną formację przynajmniej w 2 dziedzinach: biblijnej i liturgicznej. Formacja biblijna zamierza do tego, aby lektorzy potrafili zrozumieć czytania w ich własnym kontekście oraz w by świetle wiary pojmowali treść Objawienia. Formacja liturgiczna winna zapewniać lektorom pewną znajomość sensu struktury Liturgii Słowa oraz związków między liturgią Słowa i liturgią Eucharystyczną. Przygotowanie techniczne ma na celu przyswojenie lektorom umiejętności płynnego, głośnego, pod każdym - względem pięknego czytania Słowa Bożego.

Nie wszyscy mogą być lektorami, ponieważ nie wszyscy kandydaci na lektorów spełniają odpowiednie warunki. Kandydatowi na lektora potrzebna jest nie tylko świadomość wybrania do tej posługi, ale także duża doza odpowiedzialności związanej z jej przyjęciem. Posługa lektora jest nie tylko świadectwem wiary, przykładem życia dla innych, ale przede wszystkim służbą Bogu. Z tego względu na to, że lektor ma naśladować Jezusa Chrystusa np. w posłuszeństwie Bogu Ojcu na Krzyżu, stale musi pamiętać, że tę posługę przyjmuje dobrowolnie i zobowiązuje się do służenia Bogu i ludziom. To wymaga poświecenia się w przygotowaniu do jak najlepszego przeczytania Słowa Bożego jak również, do gorliwego Jego czytania nie tylko w niedzielę, ale i w dni powszednie.

Strój lektora przypomina jemu samem i wiernym o jego powołaniu i naśladowaniu, pod względem myślenia i działania, samego Chrystusa. Podstawowym strojem lektora jest biała alba, oraz cingulum (sznur) którym jest przewiązany. Przez strój, lektor wyróżnia się spośród pozostałych ministrantów przy ołtarzu. Biała szata w którą jest ubrany, ma przypominać mu godności dziecka Bożego, zachęcać do naśladowania innych - staje się wyrazem upodobania do Chrystusa.

Serdecznie zapraszamy wszystkich chętnych chłopców, aby zgłaszali się na Kurs Lektorski, by po jego ukończeniu czytać w kościele Słowo Boże. / Z INTERNETU/