Bp Dajczak: Potrzeba reformy bierzmowania

Bp Edward Dajczak Henryk Przondziono /GN

Katecheza szkolna nie załatwi wszystkich problemów Kościoła z młodzieżą – podkreśla bp Edward Dajczak w rozmowie z KAI i portalem stacja7.pl na temat sakramentu bierzmowania. – W skali całego kraju jest gigantyczna robota do wykonania, ponieważ nie chodzi tylko o to, by ludzie słyszeli o Bogu, ale by Go doświadczyli – ocenia biskup koszalińsko-kołobrzeski. Zgadza się także z opinią, że "bez wcześniejszego ewangelizowania katecheza to jak sianie ziarna na betonie”.

Bierzmowanie to bardzo ważny sakrament, pierwszy w pełni świadomie, dobrowolnie i autonomicznie przyjmowany przez młodego człowieka. Ale niestety często bywa uroczystym pożegnaniem z Kościołem na długie lata. Skoro tak, czy warto kontynuować dotychczasową praktykę przygotowania do tego sakramentu?

– W diecezji przemyskiej, rzeszowskiej, czy tarnowskiej sytuacja jest zupełnie odmienna od tej w koszalińsko-kołobrzeskiej. To różne światy, jeżeli chodzi o wiarę. W naszej diecezji nie funkcjonuje tak zwany katolicyzm tradycyjny. Praktykuje go już tylko jedna piąta mieszkańców. Młodzież, z którą spotykamy się przy okazji przygotowania do sakramentu bierzmowania, wychodzi z domów, które im nie dają doświadczenia Boga. Słowo "doświadczenie" jest tu znaczące: nie chodzi tylko o stronę emocjonalną, lecz o doświadczenie osobowe, o osobową relację z Bogiem.

Czy to znaczy, że młodzież gimnazjalna jest dzisiaj mniej dojrzała? A może za szybko jest wprowadzana w ten sakrament? Może w tej chwili osoba, która kończy 15 lat, jest mniej dojrzała niż kiedyś, bo – właśnie często – nie ma świadomości wiary wyniesionej z domu?

– Kiedy byłem biskupem pomocniczym w diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, istniał jeszcze system czteroklasowych liceów i tam udzielałem sakramentu bierzmowania w drugiej klasie. Później zreformowano szkoły i bierzmowania udziela się wcześniej, już w gimnazjum. Nie chcę wypowiadać się na temat dojrzałości tej młodzieży, bo o to trzeba pytać psychologów i pedagogów. Natomiast na pewno problemem jest dojrzałość w wierze. Myślę, że w pierwszej klasie liceum młody człowiek ma większą świadomość wiary. Trzeba dotrzeć do młodych wtedy właśnie, gdy dojrzewają, a nie w czasie gimnazjalnej „głupawki”.

A czym jest sakrament bierzmowania? Czy może Ksiądz Biskup powiedzieć młodym ludziom (a także ich rodzicom), co się z nimi stanie w momencie otrzymania tego sakramentu? Co się zmieni w ich życiu, jeśli sakrament przyjmą świadomie i z wiarą?

– Istota tego sakramentu jest jednoznaczna. To doświadczenie Ducha Świętego. Doświadczenie Jego mocy, światła. Doświadczenie, które jest posłaniem i rozeznaniem w życiu. Żeby tak przeżyć bierzmowanie, należy wrócić do podstawy życia religijnego, to znaczy do konieczności osobistego spotkania z Bogiem. Bez tego, mimo wyjaśnień, nauk, spotkań, młody człowiek nie przeżyje takiego doświadczenia.

Komuś, kto nie zaznał w domu prawdziwej miłości, nie da się tego opowiedzieć. Jeżeli my tym dzieciom nie damy doświadczenia miłości Bożej, to nie zmieni się nic.

Można powiedzieć im: „Jezus jest Panem”, ale jeżeli ktoś ich w to nie wprowadzi, nie weźmie za rękę, nie pójdą dalej. Ciągle mówię rodzicom, że miłości nie można nauczyć się na wykładach. Jeśli mama i tata nie przytulą dziecka, to można sobie tylko pogadać o miłości. W życiu duchowym jest tak samo. Jeżeli będziemy jedynie przedstawiali piękne idee, to nikogo nie wprowadzimy w doświadczenie Boga. Piękna idea - to nie jest Bóg. To nie jest Bóg, do którego młodzi ludzie mogliby przyjść ze swoimi problemami, przed którym mogliby się wypłakać. Oni muszą doświadczyć Boga osobowego. Inaczej do Niego nie pójdą.

Rodzicom uświadamiamy, że jest szansa, iż po głębokim przeżyciu sakramentu bierzmowania ich dzieci się zmienią. To przekonujący argument dla rodziców, którzy często mają z nastolatkami niezłe problemy, nawet jeśli sami są „letni w wierze”. Daj się wciągnąć w tę wspólnotę, ze względu na to, że może to pomóc ich dzieciom. Można bazować na miłości rodzicielskiej, bo skoro ma to pomóc ich dziecku, współpracują.

DEKLARACJA 2017/2018

Dane kandydata

Nazwisko i imię kandydata:

Szkoîa i klasa:

Adres zamieszkania:

Nr telefonu rodziców:......

E-mail kandydata:..........

Data i miejsce urodzenia:

Data chrztu Św.:... Parafia chrztu Św.:

UWAGA :W terminie wyznaczonym przez osobę odpowiedzialną za przygotowanie do Sakramentu Bierzmowania należy dostarczyć wyciąg z Aktu chrztu (Ad Sacra) z parafii, w której kandydat był ochrzczony. Potwierdzenie chrztu jest warunkiem koniecznym do przyjęcia Bierzmowania.             

DEKLARACJA KANDYDATA                                             

do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania

Ja,....................................................................................

oświadczam, że pragnę przystąpić do Sakramentu Bierzmowania

w parafii pw............................................................................................

w......................................................................................

Pragnę dobrze przygotować się do przyjęcia tego Sakramentu i zobowią­zuję się do wypełnienia następujących warunków:

 *w każdą niedzielę i święto nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej,

* regularnie przystępować do Sakramentu Pokuty,

* sumiennie i aktywnie uczestniczyć w katechezie szkolnej i zaliczyć obowiązujący materiał z Katechizmu,

* systematycznie brać udział w Mszach Świętych i spotkaniach w gru­pach wyznaczonych przez osobę odpowiedzialną za przygotowanie do Bierzmowania,

* uczestniczyć w nabożeństwach różańcowych (październik), roratach (Adwent), rekolekcjach wielkopostnych, Drodze Krzyżowej (Wielki Post), nabożeństwach majowych (maj),                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            *odpowiedzialnie zachowywać się w kościele i na spotkaniach.                                                                                                                                                                                                                              Wszędzie będę starał(a) się być świadkiem wiary w Boga.

Jestem świadomy(a), że konsekwencją zlekceważenia powyższych warun­ków może być wykluczenie mnie z listy kandydatów do Sakramentu Bierz­mowania.

data                                                                    podpis kandydata                                                                                                                                                                                                                                  Zgłaszamy naszego syna/córkę do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania. Zapoznaliśmy się z wymaganiami, jakie Kościół i parafia stawia kandyda­tom do Bierzmowania. Czujemy się odpowiedzialni za wychowanie religijne i zobowiązujemy się wspierać nasze dziecko modlitwą i dobrym przykładem życia oraz współpracować z osobą prowadzącą w parafii przygotowanie do Bierzmowania.

data ………………..........................................       podpisy rodziców/opiekunów………………....................................

Bierzmowanie: Ewangelizujemy czy tylko sakramentalizujemy?

Przygotowując do sakramentu bierzmowania, ewangelizujemy i rozwijamy wiarę, czy też po prostu sakramentalizujemy? Jeśli to drugie, to aplikujemy sakrament i na tym się kończy. Tymczasem trzeba podjąć problem przygotowania młodzieży do odważnego przyjęcia Jezusa jako Pana i Boga – powiedział KAI bp Marek Mendyk, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP. Wskazania dotyczące przygotowań do sakramentu bierzmowania biskupi omawiali w środę na 374. Zebraniu Plenarnym Episkopatu Polski.

Chodzi o to, by określić minimum przygotowania do sakramentu bierzmowania. – Bój toczy się o dwa punkty: czy ewangelizujemy, stawiamy wymagania, budzimy i rozwijamy wiarę? Czy po prostu sakramentalizujemy? – pytał bp Mendyk.

Jeśli to drugie, to – podkreslił – przygotowanie pozostaje niestety na drugim planie. – Przychodzi wiek Pierwszej Komunii Świętej, a potem bierzmowania – aplikujemy sakrament i praktycznie na tym się kończy. Tego typu doświadczenia mamy w Polsce już od lat – przypomniał przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego.

Trzeba natomiast – zaznaczył – „odważnie podjąć problem ewangelizowania, budzenia wiary, przygotowania do odważnego przyjęcia Jezusa jako Pana i Boga”.

Jak zatem uniknąć traktowania bierzmowania jako „sakramentu pożegnania się z Kościołem”? – Przede wszystkim chcemy przypomnieć, że uprzywilejowanym miejscem formacji chrześcijanina jest parafia. Nauczanie religii w szkole jest niezwykle ważne, ale jest uzupełnieniem tego, co powinno dokonywać się w parafii – stwierdził bp Mendyk.

Wskazania KEP będą oparte na dwóch głównych założeniach. Przygotowanie do bierzmowania ma uwzględniać nie tylko samych kandydatów do sakramentu, ale też środowiska, z których się wywodzą, ich poziom religijny, zwłaszcza rodziny i rówieśników, oraz kwestię wzajemnego międzypokoleniowego komunikowania się. 

„Sakrament bierzmowania to nie tylko sami kandydaci, ale też rodzice, parafia i jej grupy, ruchy i stowarzyszenia, czyli obszary, w które młody człowiek może i powinien się zaangażować” – wyjaśnił bp Mendyk.

Tymczasem stan świadomości sakramentalnej młodego pokolenia nie jest zadowalający. – Trzeba pamiętać, że zmieniają się czasy, zmienia poziom świadomości religijno-moralnej społeczeństwa. Młodzi ludzie są tacy jak ich rodzice. Staramy się być realistami i nie nakładać ciężaru nie do uniesienia, uwzględnić to, czym młody człowiek żyje, jakie nosi w sobie wartości. Ale z nauczania religii w szkole widzimy, że poziom świadomości religijnej jednak się obniża – powiedział KAI bp Mendyk.

Projekt będzie poddawany dalszym konsultacjom w Komisji Wychowania Katolickiego, w których uwzględnione zostaną uwagi biskupów dotyczące przystępowania młodzieży do sakramentu bierzmowania w poszczególnych diecezjach. Chodzi też o dostosowanie wskazań do rozpoczętej reformy edukacyjnej, która polegać będzie m.in. na likwidacji gimnazjów i powrocie do systemu ośmioklasowej szkoły podstawowej i czterech lat szkoły średniej. W tym kontekście pojawiła się sugestia, by przenieść moment przystąpienia do bierzmowania na ósmą klasę.

Bierzmowanie

Przygotowanie do sakramentu bierzmowania młodzieży klas III gimnazjum odbywa się w niedzielę po Mszy św o godz 9.15 /przygotowanie do bierzmowania trwa dwa lata , pierwsze spotkanie po wakacjach dla klasy III gimnazjlanej w drugą niedzieloe miesiąca, mółodzież z kl I sredniej ma swoje spotkania w czwarta niedziele miesiaca po Mszy sw o godz 9.15/

Wymagane dokumenty:

  • metryka chrztu,
  • zaświadczenie o uczestnictwie w katechezie szkolnej lub ostatnie świadectwo katechizacji,
  • w przypadku osób starszych- świadectwo ukończenia katechizacji szkolnej.